DOBIERZ SWÓJ GRILL
Czy grillowanie jest zdrowe?
Czy grillowanie jest zdrowe? Jak to w życiu zwykle bywa, najlepszą odpowiedzią będzie: "to zależy". Świat nas otaczający jak i nasz wewnętrzny (organizm) są tak skomplikowane, że wielu procesów w dalszym ciągu nie rozumiemy. Grillowanie na pewno jest jedną ze zdrowszych metod przyrządzania posiłku gdy grillujemy z głową (i tak, aby było zdrowo). Grillowanie wytapia z tłustych mięs i przetworzonych produktów (gotowe kiełbasy) tłuszcz sprawiając, że posiłki stają się bardziej dietetyczne. Jednakże im wyższa temperatura i dłuższy czas obróbki cieplnej tym w naszym przepysznym grillowanym mięsku pojawia się więcej takich grup związków jak heterocykliczne aminy aromatyczne (HCA) oraz wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA). Każda z tych grup zawiera konkretne związki charakterystyczne ze względu na swoją budowę chemiczną. Każdy związek wytwarza się w konkretnej dla siebie temperaturze, a niektóre z nich uznane zostały za potencjalnie rakotwórcze (została ustalona norma ich spożycia). Cały temat jest zbyt szeroki, aby go tutaj poruszać. O HCA możesz poczytać w opracowaniu pt. "Heterocykliczne aminy aromatyczne jako zagrożenie chemiczne w produktach mięsnych poddawanych obróbce termicznej" autorstwa Jagody Majcherczyk oraz Krzysztofa Surówka. Zła wiadomość dla każdego miłośnika mięsiwa (nawet podrabianego sojowego) jest taka, że nie da się całkowicie uniknąć tych związków (chodzi o temperaturę i czas obróbki, a nie metodę; pieczenie, wędzenie, smażenie będzie tak samo "niebezpieczne" jak grillowanie). Związki te powstają w organicznych produktach białkowych, więc nie wystarczy (jak to w niektórych artykułach jest napisane) zamienić mięso czerwone na białe (chociaż faktycznie w mięsach czerwonych wytwarza się większa ilość tych związków). Czy to oznacza, że czeka nas zagłada? Tak, średnia wieku w Polsce wynosi 77,4 lat - biologii nie przeskoczysz ;) Jednakże można jeść smacznie, można grillować smacznie, a na pewno można grillować zdrowiej i zaraz dowiesz się jak to zrobić!
1. Grilluj na grillu gazowym
Wielu fanom grillowania nie spodoba się ta rada i wyrzucą ją od razu do kosza. Trudno, zrób z nią, co chcesz, jest to jedynie rada. Nie zaprzeczamy, że dymny aromat, który nadaje wysokiej jakości (czysty) węgiel drzewny grillowanym mięsom, jest przepyszny, wyjątkowy i niepodrabialny (tak załóżmy). Dodajmy do tego niewątpliwie magiczny klimat rozżarzonych, iskrzących i trzaskających węgielków. Poezja w czystej postaci. ALE ;) Powód, dzięki któremu grill gazowy (w kontekście zdrowego grillowania) wygrywa z grillem węglowym jest prosty. Węgiel drzewny pali się mocniej, ciężej jest kontrolować i utrzymać stałą temperaturę a jak już ustaliliśmy, grillowanie w bardzo wysokiej temperaturze (ponad 300°C) znacznie zwiększa stężenie potencjalnie rakotwórczych związków w gotowym posiłku. (Zresztą... już samo spalanie węgla wytwarza związki WWA.) Grille gazowe są łatwiejsze w obsłudze i kontroli temperatury. Możesz szybko i precyzyjnie zwiększać i zmniejszać moc grilla. Podwód 1. Powód 2? Jak to wspomniałem? "Grillowanie na wysokim jakościowo (czystym) węglu drzewnym"? Obawiam się, że w dalszym ciągu dla znacznej części zapalonych miłośników grillowania na "węglaku" wyznacznikiem jakości jest niska cena a grillując na produktach węglopodobnych, HCA i WWA wytwarzane z mięsa będą najmniejszym zagrożeniem.
Psst.. Brakuje Ci dymnych aromatów na grillu gazowym? Sprawdź nasz artykuł:
Zastanawiasz się nad kupnem grilla, ale nie wiesz, jak się do tego zabrać? Nasz "Nawigator grillowy" dostarczy Ci niezbędnej wiedzy!:
2. Utrzymuj swój grill w czystości
Odpowiednia pielęgnacja grilla wydłuża jego żywotność i zapewnia, że przez wiele dłuugich lat będziesz grillować z radością (i bez problemów). Utrzymywanie grilla i akcesoriów w czystości ma również korzyści zdrowotne. Zwęglone kawałki jedzenia gromadzą się na rusztach, tackach ociekowych i palnikach. Dokładne czyszczenie grilla pomaga usunąć resztki jedzenia i zapobiegać dymowi, popiołowi i wybuchom ognia — wszystko to może powodować, że do jedzenia przedostawać się będą związki rakotwórcze (WWA).
Naprawdę nasz blog jest prawdziwą skarbnicą wiedzy. Profesjonalnej i z każdym dniem (no prawie :D) poszerzającej się. Zachęcamy Cię do jego odwiedzania, na pewno wyciągniesz z niego coś dla siebie!
3. Grilluj więcej roślin!
Wiadomo, że tygryski najbardziej lubią soczyste steki i mięsiwa wszelkiego rodzaju. Jednak od czasu do czasu warto urozmaicić dietę. Grillowanie to wspaniała, wszechstronna sztuka. Nie tylko mięso, ale inne produkty spożywcze jesteś w stanie przygotować na grillu w nieziemski sposób (może nawet polubisz dotychczas znienawidzone produkty?). Grillowanie warzyw, a nawet owoców ma wiele zalet. Grillowane warzywa przyrządza się krócej niż np. w piekarniku i dlatego zostaje w nich więcej wartościowych składników odżywczych i oczywiście podczas grillowania warzyw nie powstają związki HCA i WWA.
Nie jestem faszystą, nie każe Ci zamienić stek T-bone na kalafiora (no widziałem taką radę). Jednakże możliwości, jakie daje grill i świat smaków są tak bogate, że aż żal, że często grillowanie sprowadzane jest do kiełbasy i karkówki. Eksperymentuj, odkrywaj. Łącz nietypowe smaki i aromaty. Nie zawsze się uda - to prawda, ale hej, do odważnych świat należy!
No i na koniec muszę to napisać (przepraszam za banał): jedzenie roślin, warzyw, owoców jest podstawą zdrowej diety.
Sprawdź nasze przepisy na doskonałe warzywa z grilla!
4. Wybieraj produkty wysoko jakościowe
No trochę przechodzimy w kolejny banał, ale taka prawda. Na szczęście świadomość konsumencka jest coraz większa i już chyba każdy wie, że produkty wysoko przetworzone to zło w czystej postaci.
Trzymaj się (w miarę możliwości) nieprzetworzonych kawałków czerwonego mięsa, takich jak steki i żeberka, lub wybierz drób i owoce morza. (Grillowanie drobiu i ryb w wysokich temperaturach również powoduje powstawanie niektórych substancji rakotwórczych, ale ich stężenie jest mniejsze niż w przypadku czerwonego mięsa.) Zdrowy dla serca łosoś, pstrąg, makrela i inne tłuste ryby to doskonały wybór na grilla.
Zanieczyszczenie środowiska w pobliżu hodowli zwierząt (a stawów w przypadku ryb) również może mieć wpływ na późniejsze powstawanie szkodliwych związków. Dlatego bardzo ważne jest nie tylko jedzenie nieprzetworzonego mięsa, ale również samo jego pochodzenie.
5. Może jednak nie Well Done
Przypomnijmy dwa kluczowe elementy, które odpowiadają ze powstawanie szkodliwych aminów - wysoka temperatura oraz czas. W mięsie, które nie jest spiekane na podeszwę występuje mniej związków z gruby HCA oraz WWA. Miłośnicy bardziej krwistych steków nie tylko wiedzą, co smaczne, ale i zdrowe ;) Z tego też powodu należy unikać kawałków całkowicie zwęglonych.
Pamiętaj! Jeżeli przygotowujesz mięso krwiste, zadbaj o to, by pochodziło ono z dobrego źródła.
Uwaga autoreklama! Niestety, póki co dla mieszkańców Rzeszowa i okolic - w naszym sklepie znajdziesz wysokiej jakości steki (tylko odbiór osobisty, nie sprzedajemy mięsa wysyłkowo) takie jak:
6. Przytnij tłuszcz
Tak, wiem - herezja. Jednakże o ile nie zainwestowałeś w żaden polecany powyżej stek, a posiadasz jedynie produkt klasy marketowej, obcięcie nadmiarowego tłuszczyku może być dobrym pomysłem. W tym konkretnym przypadku chodzi nam o wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), które powstają w procesie spalania/niepełnego spalania materii organicznej. Czyli jak już wspomnieliśmy m.in. węgla, ale również występują w smogu, spalinach, dymie papierosowym, itd.. No to jest cholerstwo, które niestety otacza nas praktycznie na co dzień. Tłuszcz skapujący na rozżarzony węgiel (czy szyny aromatyzujące) i odparowujący (niestety nasza esencja grillowania) również zawiera związki WWA. Chudsze grillowanie od czasu do czasu to zdecydowanie dobry pomysł!
Ps. Nie słuchaj również rad, że marynowanie mięsa uchroni Cię przed tymi związkami. Badania wykazały, że wpływ marynaty na wytwarzanie HCA jest marginalny, natomiast marynata oparta na tłuszczu może zwiększyć wytwarzanie WWA. Cóż, życie grozi śmiercią :(
7. Kilka ogólnych porad na zdrowe grillowanie
- Unikaj nadmiernego solenia: Nadmierne spożycie soli może prowadzić do nadciśnienia i innych problemów zdrowotnych. Staraj się ograniczać ilość soli i zastępować ją ziołami i przyprawami.
- Uważaj na "ukryte" cukry i sód: Nie zalewaj swojego grillowanego dzieła sztuki słonymi sosami, słodkimi dodatkami ani ciężkimi sosami do sałatek. Używaj ich jak najmniej lub przygotuj własne zdrowsze dodatki. Czasami proste wyciśnięcie soku z cytryny lub limonki zapewnia idealne wykończenie smakowe.
- Łącz mięso z pełnymi ziarnami: Pełnoziarnisty chleb, pita, bułki i inne pieczywo mogą uzupełnić grillowana dania o dodatkowe błonnik, smak i konsystencję. Połóż je również na grillu, aby je podgrzać i uzyskać chrupkość. (Chcesz zrezygnować z węglowodanów? Możesz również położyć liście sałaty rzymskiej na grillu, aby je zrumienić i użyć jako wrap).
- Grilluj owoce na deser: A co z owocami? Można je łatwo umieścić na grillu. Spróbuj plasterków arbuza, pędów ananasa i połówek nektarynki. Naturalne cukry w owocach karmelizują się pod wpływem ciepła grilla, wzmacniając ich słodycz i smak.
Podsumowując - czy grillowanie jest zdrowe?
Zalety grillowania
- Mniejsze ilości tłuszczu: Grillowanie pozwala na odpływ tłuszczu z mięsa, co może zmniejszyć jego kaloryczność.
- Zachowanie wartości odżywczych: Krótszy czas gotowania i wysoka temperatura mogą pomóc w zachowaniu większej ilości witamin i minerałów w warzywach.
- Smak i tekstura: Grillowanie może poprawić smak i teksturę jedzenia, co może zachęcać do jedzenia większej ilości warzyw.
Potencjalne zagrożenia
- Tworzenie się związków rakotwórczych: Podczas grillowania mięsa w wysokich temperaturach mogą powstawać szkodliwe związki, takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) i heterocykliczne aminy (HCA). Mogą one zwiększać ryzyko raka.
Podsumowując, grillowanie może być zdrową metodą przygotowywania jedzenia, jeśli przestrzega się pewnych zasad i dba o minimalizację potencjalnych zagrożeń. Cytując ojca toksykologii Paracelsusa: „Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną”. To jak nam się tak poetycko zrobiło, to zostawię Cię z jeszcze jednym cytatem: "Nieodzownym warunkiem szczęścia jest zachowanie umiaru." - Pearl S. Buck, Peonia.
Potrzebujesz pomocy w aspekcie grilli lub grillowania? Grilloholicy zawsze chętnie Ci pomogą!:
- Tel.: +48 600 517 941
- Email: info@grilloholicy.pl
